Kişilerin yaşadıkları toplum ve kültürde aile, iş ve sosyal hayatlarında normal olmayan davranış ve duygulanım göstermelerine kişilik bozukluğu denmektedir. Kişilik bozukluğu olan kişiler sürekli kuşku ve güvensizlik hissiyle duygusal dalgalanmalar yaşar ve toplum yaşamına aykırı davranışlar sergilerler. Kişilik bozukluğu oldukça geniş bir yelpazedir. Bilimsel olarak üç gruba ayrılan kişilik bozukluklarının neler olduğunu merak ediyorsanız makalemizde tüm yanıtları bulabilirsiniz.
Kişilik bozukluğunun çeşitlerine geçmeden kişilik bozukluğunun nedenlerinden bahsedelim. Kişilik bozuklukları biyolojik olabildiği gibi bilişsel ve çevreselde olabilmektedir. Bunların başlıcaları merkezi sinir sistemi bozuklukları, beyin hastalıkları, çocuklukta kazanılmış mizaç, yanlış yetiştirilme, travma, kültürel ve psikoanalitik faktörlerdir.
Kişilik bozuklukları genellikle ergenlik ve ilk gençlik yıllarında kendini göstermeye başlar ve çoğunlukla artarak devam eder. Tedavi yöntemleri kişilik bozukluğunun türüne göre değişim göstermektedir.
KİŞİLİK BOZUKLUKLARI ÇEŞİTLERİ
1.Grup: Paranoid Kişilik Bozukluğu, Şizoid Kişilik Bozukluğu, Şizotipal Kişilik Bozukluğu'ndan oluşan guruptur.
2.Grup: Antisosyal Kişilik Bozukluğu, Borderline Kişilik Bozukluğu, Histeriyonik Kişilik Bozukluğu ve Narsistik Kişilik Bozukluğu'ndan oluşan gruptur.
3.Grup: Çekingen Kişilik Bozukluğu, Bağımlı Kişilik Bozukluğu ve Obsesif-Kompulsif Kişilik Bozukluğundan oluşan gruptur.
Paranoid kişilik bozukluğu nedir? Kuşkucu ve şüpheli yaklaşımlardır. Diğer insanların kendilerine karşı kötü niyetli olduklarını düşünürler. Kendilerini güvensiz hissederler. İlaç ve psikoterapi ile tedavisi yapılmaktadır.
Şizoid kişilik bozukluğu nedir? Asosyallik söz konusudur. Dış hayata ve insanlarla iletişim kurmaya isteksizdirler. Bu isteksizlik ve kaçış diğer aile fertleri içinde geçerlidir. Tamamen içe kapalı yaşamak isterler. Kızgınlık, sevinç, üzüntü gibi duygulanımları yoktur ya da göstermezler.
Antisosyal kişilik bozukluğu nedir? Ergenlikle birlikte görülmeyen başlayan bir kişilik bozukluğudur. Başkalarının haklarına saygı duymama, suç işlemi eğilimi, yalan söyleme ve sorumsuzluk en belirgin özellikleridir. Bağımlılık riski yüksektir. Genellikle 30 lu yaşlarda kendiliğinden düzelme olasılığı vardır.
Sınırda kişilik bozukluğu nedir? İnsanlarla ilişki kurmada zorluk yaşarlar. Kimlik duygusu tutarsızdır. Terk edilmekten korkarlar. Düşüncelerinde sık ve zıt değişimler olmaktadır. İntihar eğilimleri vardır.
Histriyonik Kişilik Bozukluğu nedir? Sürekli ilgi çekme çabası içindedirler. Aşırı duygusallık ön plandadır. Kalabalık yerlerde yüksek sesle konuşur, kahkaha atar ve bir şekilde herkesin ilgisini üzerine çekecek davranışlar sergilerler. Herkesle flört etme arzusu ve hatta cinsel birliktelik yaşama arzuları vardır.
Narsisistik kişilik bozukluğu nedir? Kendilerine hayranlık duyulmasını isterler. Onlar bilinenin aksine kendilerini sevmez ve eksik bulurlar. Bunu telafi etmek için başkalarının kendisini sevmesini ve saygı duymasını arzular.
Çekingen kişilik bozukluğu nedir? Yetersizlik duyguları gelişmiştir. İnsanların arasında rahat değillerdir. Konuşmada zorluk çekerler. Sevildiklerinden emin olmadıkça insanlardan kaçarlar. Eleştirilme korkuları yüksektir.
Bağımlı kişilik bozukluğu nedir? Yaşamlarının her alanında sorumluluk alabilmek için başkalarına ihtiyaç duyarlar. Yalnız kalmaktan korkarlar. Başkalarına bağımlı olarak yaşarlar.
Obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu nedir? Düzenlilik, mükemmeliyetçilik, zihinsel ve kişiler arası ilişkilerde kontrollü olmak üzerine aşırı kafa yormaktır. Rahatsız oldukları durumlar karşısında tekrarlayan dürtü, düşünce ve ritüeller gerçekleştirirler.
KİŞİLİK BOZUKLUKLARI TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Kişilik bozukluğu olan kişiler tedaviye çok istekli değillerdir. Tedavileri uzun sürelidir. Yaklaşık 4 ile 6 yıl arasında tamamen iyileşme ya da büyük oranda iyileşme gözlemlenmektedir.
Tedavi şekli ise kişilik bozukluğunun türüne göre uzman hekim tarafından belirlenmektedir. Bireysel ve grup tedavileri yanı sıra ilaç tedavisi birlikte uygulanabildiği gibi ayrı ayrı da uygulanmaktadır.
Kişilik bozukluğu olan kişinin ailesine büyük sorumluluk düşmektedir. Tedaviye ikna etmek kolay olmayacaktır ama doğru bir dille anlatmak ve destek vermek tedaviyi kabul etmeleri açısından önemlidir.
Comments